Gà Lôi Trắng Là Gì? – Đặc Điểm, Phân Loài, Kỹ Thuật Nuôi Và Quy Định Pháp Luật Cần Biết
1. Gà Lôi Trắng Là Gì? Giới thiệu về gà lôi trắng
Gà lôi trắng (tên khoa học: Lophura nycthemera) là một trong những loài chim cảnh quý hiếm, nổi bật với bộ lông trắng tinh khôi và chiếc đuôi dài duyên dáng. Đây là loài chim bản địa của Đông Nam Á và Trung Quốc, thường sinh sống ở các khu rừng thưa hoặc rừng pha tre nứa, đặc biệt là dọc các khe suối vùng núi.
Kích thước trung bình của gà lôi trắng khá lớn, chiều dài toàn thân có thể đạt 125 cm, trong đó phần đuôi dài tới 40 – 80 cm. Ở Việt Nam, gà lôi trắng không chỉ mang giá trị thẩm mỹ cao mà còn được coi là một trong những loài động vật rừng quý hiếm cần được bảo tồn.

2. Đặc điểm hình thái và tập tính
2.1. Hình dáng
- Khi còn non: Cả trống và mái đều có lông màu nâu pha các dải lông đen.
- Gà mái trưởng thành: Màu lông gần như giữ nguyên, đôi khi ngả sang màu ô-liu.
- Gà trống trưởng thành (từ 2 năm tuổi): Bộ lông chuyển sang trắng, mào dài màu đen, bụng xanh đen hoặc trắng (tùy khu vực). Mặt đỏ nhung, chân đỏ tía, đuôi dài cong mềm mại.
2.2. Tập tính sống
- Thường sống thành đàn 5 – 10 con, hiếm khi đi lẻ.
- Ban ngày kiếm ăn dưới đất, ban đêm ngủ trên cành cây cao.
- Thích nghi tốt ở độ cao từ 300 – 1.800 m so với mực nước biển.
- Thức ăn tự nhiên: hạt, quả rừng, chồi non, côn trùng nhỏ.
3. Các phân loài gà lôi trắng
Hiện nay, giới khoa học đã ghi nhận 15 phân loài gà lôi trắng phân bố từ Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia, Việt Nam đến Trung Quốc. Một số phân loài phổ biến, một số khác đang bị đe dọa nghiêm trọng như:
- Lophura nycthemera whiteheadi – Gà lôi trắng Hải Nam (Trung Quốc)
- Lophura nycthemera engelbachi – Gà lôi trắng Boloven (Nam Lào)
- Lophura nycthemera annamensis – Gà lôi trắng Trung Bộ (Miền Nam Việt Nam)
Những phân loài hiếm này được xếp vào danh sách cần bảo tồn đặc biệt.
4. Kỹ thuật nuôi gà lôi trắng
Lưu ý: Gà lôi trắng là động vật rừng quý hiếm. Việc nuôi giữ cần tuân thủ đúng quy định pháp luật, chỉ thực hiện khi có giấy phép.
4.1. Chọn giống
- Nên mua từ cơ sở uy tín, có giấy tờ hợp pháp.
- Gà khỏe mạnh, lông mượt, mắt sáng, nhanh nhẹn.
4.2. Chế độ ăn
- 1 – 2 ngày tuổi: Ngô xay mịn giúp dễ tiêu hóa.
- Từ 3 ngày tuổi: Chuyển sang thức ăn hỗn hợp giàu protein (~22%).
- Khẩu phần:
- Tuần 1: 20 – 30g/con/ngày
- Tuần 2: ~42g/con/ngày
- Tuần 4 trở đi: 80 – 100g/con/ngày
- Tuần 1: 20 – 30g/con/ngày
- Chia thành 4 – 5 bữa nhỏ/ngày, bổ sung rau xanh, cỏ tươi.
4.3. Môi trường nuôi
- Chuồng sạch, khô ráo, có chỗ trú ẩn và cành để ngủ.
- Giữ ấm mùa lạnh, thoáng mát mùa nóng.
- Tránh nuôi chung với gia cầm dễ lây bệnh.

5. Sinh sản
- Mùa sinh sản: Cuối xuân đến mùa hạ.
- Mỗi lứa đẻ 4 – 7 trứng, mỗi năm khoảng 16 – 18 trứng.
- Ấp tự nhiên khoảng 24 ngày.
- Gà con sau 10 – 11 tháng sẽ có bộ lông gần giống gà trưởng thành.
6. Gà lôi trắng và quy định pháp luật
Theo Nghị định 84/2021/NĐ-CP, gà lôi trắng thuộc Nhóm IB – động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm. Điều này có nghĩa:
- Cấm săn bắt, nuôi nhốt, mua bán, vận chuyển trái phép.
- Vi phạm có thể bị phạt tù từ 1 – 5 năm tùy mức độ.
Do đó, nếu muốn nuôi, bạn bắt buộc phải xin giấy phép từ cơ quan kiểm lâm hoặc cơ quan chức năng liên quan.
7. Kết luận
Gà lôi trắng không chỉ đẹp và độc đáo mà còn mang giá trị sinh học, góp phần cân bằng hệ sinh thái rừng. Tuy nhiên, đây là loài được bảo vệ nghiêm ngặt ở Việt Nam và nhiều quốc gia khác. Nếu yêu thích và muốn sở hữu, hãy đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật để vừa thỏa mãn đam mê vừa góp phần bảo tồn nguồn gen quý hiếm này.
Đồng Hải Food chuyên cung cấp thực phẩm, hải sản đông lạnh, hải sản khô-1 nắng khu vực HCM.