Rái Cá – Đặc Điểm, Tập Tính Và Những Sự Thật Thú Vị

Giới thiệu về rái cá là gì?

Rái cá (tên khoa học: Lutrinae) là một phân nhóm trong họ Chồn (Mustelidae), cùng họ với chồn, lửng và một số loài thú ăn thịt nhỏ khác. Hiện nay trên thế giới có 13 loài rái cá, phân bố ở nhiều môi trường khác nhau, từ sông ngòi, hồ nước ngọt cho đến các vùng ven biển. Ở Việt Nam, rái cá còn được gọi với cái tên dân gian là con tấy.

Điểm nổi bật của rái cá là bộ lông dày và mịn với mật độ lên đến 1.000 sợi/mm², giúp chúng giữ nhiệt và tạo một lớp không khí cách nhiệt ngay cả khi bơi lặn dưới nước lạnh.

Đặc điểm hình thái

• Cơ thể: Dài, thon, uyển chuyển; chân ngắn có màng giúp bơi lội linh hoạt.
  
• Vuốt: Hầu hết các loài có vuốt sắc để bắt cá và giáp xác. Một số loài châu Á – Phi như rái cá vuốt ngắn lại gần như mất hẳn vuốt, thay vào đó săn mồi nhờ xúc giác.
  
• Kích thước: Tùy loài, rái cá trưởng thành có thể dài từ 1m đến hơn 1,6m và nặng từ 5kg đến 35kg.
  

Tập tính sinh học

Thói quen ăn uống

Rái cá là loài ăn thịt và tiêu hao năng lượng rất cao.

• Rái cá Âu – Á phải ăn khoảng 15% trọng lượng cơ thể mỗi ngày.
  
• Rái cá biển thậm chí cần đến 20 – 25%, tương đương 100g cá mỗi giờ trong môi trường nước 10°C.
  

Thực đơn của chúng chủ yếu là cá, bên cạnh đó còn có ếch nhái, tôm, cua, sò, nhím biển, thậm chí cả chim nước và động vật có vú nhỏ.

Ngủ nghỉ

• Rái cá sông: Thường ngủ trong hang, trên cạn hoặc các bãi đất khô.
  
• Rái cá biển: Nằm ngửa trên mặt nước và thường quấn rong biển quanh người để tránh bị sóng cuốn trôi.
  

Chải lông

Rái cá dành rất nhiều thời gian để chải chuốt.

• Rái cá sông thường lăn mình trên đất, cọ vào cây hoặc thảm cỏ để hong khô lông.
  
• Rái cá biển có thể dành tới gần một nửa thời gian trong ngày chỉ để làm sạch và làm mượt bộ lông quý giá.
  

Bảo vệ bản thân

Khi bị đe dọa, rái cá sẵn sàng trở nên hung dữ, sử dụng móng vuốt và răng sắc nhọn để tự vệ trước kẻ thù.

Các loài rái cá tiêu biểu

• Chi Lutra: Rái cá thường (Lutra lutra), Rái cá Sumatra (Lutra sumatrana)
  
• Chi Lontra: Rái cá sông Bắc Mỹ (Lontra canadensis), Rái cá Nam Mỹ (Lontra provocax)
  
• Chi Enhydra: Rái cá biển (Enhydra lutris)
  
• Chi Pteronura: Rái cá lớn Nam Mỹ (Pteronura brasiliensis)
  
• Chi Aonyx: Rái cá không vuốt châu Phi (Aonyx capensis), Rái cá vuốt bé (Aonyx cinerea)
  

Những loài rái cá nổi bật

• Rái cá sông Bắc Mỹ: Dài khoảng 1m, nặng 5 – 15kg. Thức ăn chủ yếu là cá, tôm, sò. Hiện đang bị săn bắt lấy lông, nhiều khu bảo tồn đã được lập để bảo vệ.
  
• Rái cá biển: Sinh sống dọc bờ Thái Bình Dương từ Nhật Bản đến California. Chúng nổi tiếng với khả năng dùng đá để đập vỏ sò và nhím biển. Khác với hải cẩu hay cá voi, rái cá biển không có lớp mỡ dày dưới da, mà giữ nhiệt hoàn toàn nhờ bộ lông dày đặc.
  
• Rái cá lớn Nam Mỹ: Loài rái cá dài nhất, có thể tới 1,6m. Sống bầy đàn ở lưu vực Amazon nhưng hiện rất hiếm do săn bắt và ô nhiễm thủy ngân từ khai thác vàng.
  

Tình trạng bảo tồn tại Việt Nam

Rái cá được liệt kê trong danh mục động vật hoang dã quý hiếm cần bảo vệ. Theo pháp luật Việt Nam:

• Nghị định 64/2019/NĐ-CP và Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015 quy định rõ: nuôi rái cá làm thú cưng, buôn bán hoặc vận chuyển trái phép đều là hành vi vi phạm.
  
• Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc phạt tù tới 15 năm, tùy theo mức độ.
  

Kết luận

Rái cá không chỉ là loài thú ăn thịt thông minh, dễ thương mà còn đóng vai trò quan trọng trong cân bằng sinh thái sông ngòi và đại dương. Tuy nhiên, trước áp lực từ nạn săn bắt và mất môi trường sống, việc bảo vệ rái cá là nhiệm vụ cấp thiết để giữ gìn sự đa dạng sinh học cho thế hệ mai sau.

Đồng Hải Food chuyên cung cấp thực phẩm, hải sản đông lạnh, hải sản khô-1 nắng khu vực HCM.