Ong vò vẽ là gì? Ong vò vẽ đốt có nguy hiểm không?

1. Ong vò vẽ là gì?

Ong vò vẽ (tên khoa học: Vespa affinis), hay còn gọi là ong mặt quỷ, là một loài ong bắp cày cỡ lớn, phân bố rộng rãi tại châu Á, trong đó có Việt Nam.

Đặc điểm nổi bật của ong vò vẽ:

• Kích thước: Thân dài trung bình 3–5 cm, ong chúa có thể dài tới 7 cm.
  
• Màu sắc: Thân màu đen kết hợp sọc vàng hoặc cam rực rỡ.
  
• Nọc độc: Được đánh giá mạnh gấp nhiều lần so với ong mật, có thể gây đau nhức dữ dội, sưng tấy, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
  
• Tập tính: Sống theo bầy, làm tổ ở bụi cây, hốc cây, mái hiên… và sẵn sàng tấn công nếu cảm thấy bị đe dọa.
  

Không giống ong mật chỉ chích một lần, ong vò vẽ có thể đốt nhiều lần liên tiếp, khiến nạn nhân chịu lượng nọc độc lớn hơn.

2. Ong vò vẽ đốt có nguy hiểm không?

Nọc độc của ong vò vẽ chứa hỗn hợp enzyme, peptide độc hại và amines sinh học. Khi bị đốt, cơ thể có thể gặp các phản ứng từ nhẹ đến nặng:

• Trường hợp nhẹ: Sưng đỏ, đau nhức, nóng rát quanh vết đốt.
  
• Trường hợp nặng: Gây sốc phản vệ, khó thở, tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim, suy thận cấp.
  

Nguy cơ tăng cao khi:

• Bị ong đốt nhiều nốt cùng lúc.
  
• Bị đốt ở đầu, cổ, mặt hoặc gần đường thở.
  
• Người có cơ địa dị ứng với nọc độc côn trùng.
  

Ngay cả một vết đốt duy nhất cũng có thể gây nguy hiểm, đặc biệt ở những người nhạy cảm.

3. Cách xử lý khi bị ong vò vẽ đốt

Để giảm thiểu tác hại của nọc độc, cần xử lý đúng cách ngay từ đầu:

Sơ cứu tại chỗ

1. Rời khỏi khu vực có ong để tránh bị tấn công thêm.
   
2. Lấy vòi chích ra (nếu còn) bằng nhíp sạch, tuyệt đối không nặn.
   
3. Rửa sạch vết đốt bằng xà phòng và nước, sau đó sát trùng bằng cồn hoặc dung dịch povidine.
   
4. Chườm lạnh bằng khăn sạch hoặc túi đá để giảm sưng đau.
   

Khi nào cần đi bệnh viện ngay?

• Bị đốt nhiều vết hoặc ở vùng đầu, cổ.
  
• Xuất hiện triệu chứng khó thở, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, nổi mẩn toàn thân.
  
• Có dấu hiệu sốc phản vệ (tụt huyết áp, tím tái, ngất xỉu).
  

Trong những trường hợp này, cần đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt.

4. Cách phòng tránh ong vò vẽ đốt

• Không đến gần hoặc tự ý phá tổ ong.
  
• Khi đi rừng hoặc làm việc ngoài trời, nên mặc quần áo dài tay, màu nhạt và tránh dùng nước hoa.
  
• Giữ bình tĩnh khi gặp ong, di chuyển chậm rãi thay vì la hét hay vung tay.
  
• Thường xuyên phát quang bụi rậm quanh nhà để hạn chế ong làm tổ.
  
• Nếu phát hiện tổ ong gần khu dân cư, hãy liên hệ đơn vị chuyên nghiệp để xử lý an toàn.
  

5. Kết luận

Ong vò vẽ là loài côn trùng nguy hiểm với nọc độc cực mạnh, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu bị đốt. Việc nhận diện đúng loài ong, biết cách sơ cứu và phòng tránh sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và tính mạng.

Trong trường hợp khẩn cấp hoặc khi phát hiện tổ ong vò vẽ quanh khu vực sinh sống, bạn nên liên hệ dịch vụ xử lý ong chuyên nghiệp thay vì tự ý tiếp cận để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Đồng Hải Food chuyên cung cấp thực phẩm, hải sản đông lạnh, hải sản khô-1 nắng khu vực HCM.